اثر و ارزش حضور موثر سالمند در جامعه
مزایای سالمندی
سالمندی، هم از لحاظ فردی و هم از لحاظ اجتماعی مزایایی دارد. احساس کمال و پختگی، احساس بی نیازی از دیگران، بردباری در برابر مشکلات، داشتن اوقات فراغت برای سیر به سوی کمال، و نیز مجال رسیدگی به خود و ارزیابی خویش، از جمله مزایای فردی، و حرمت و احترام، عزیز بودن در خانواده، مورد احترام بودن در میان جمع، امر و نهی های ارشادی، توجه مردم به او به عنوان منبع فکر و اندیشه، و نیز مورد مشورت قرار گرفتن، ازجمله مزایای اجتماعی سالمندی است.
سالمندان صاحب رای و معیاری برای درست و غلط زندگی هستند
سالمندان، فکر و اندیشه ای خاص دارند که ناشی از دیده ها، شنیده ها و تجربه هایی است که در طول مدت زندگی به دست آورده اند. برخی این اندیشه را در خود می پرورانند که به پختگی و کمال رسیده اند، اندیشمند و صاحب رأی هستند و می توانند الگوی دیگران باشند. اینان احساس می کنند که افرادی بی حساب نیستند و مورد شور و مشورت قرار می گیرند.
سالمندان نشاط و امید را در خانواده تقویت می‌کنند
تاثیر و نقش سالمندان در خانواده، انکار ناپذیر است، حضور یک سالمند فعال، متکی به خود و شاد در خانواده روابط عاطفی و احساسی بین اعضای خانواده را تقویت کرده و همواره به عنوان یک پناهگاه امن روانی عاطفی برای جوان ترها مطرح است و باعث ارتقاء سطح سلامت روان، افزایش اعتماد به نفس و احساس امید و انگیزه در بین سایر اعضای خانواده شده و روابط بین فردی و اجتماعی را گسترده تر و موثر تر می کند.
استفاده از تجارب سالمندان می‌تواند زندگی شما را نجات دهد
در یک خانواده متعارف و متعادل، سالمندان نقش سرپرست یا راهنما را ایفا می کنند که کارشان، هدایت و ارشاد و تنظیم سیاست کلی خانواده است. فرزندان از آنها پیروی کرده، شیوه زندگی را می‌آموزند و با استفاده از تجربه های ایشان، می‌توانند به آرامش و موفقیت در زندگی برسند.
وظایف جوانان در برابر سالمندان
جوانان برای برقراری ارتباطی شایسته و نیکو با سالمندان، باید با وظایف خود آشنا باشند و آنها را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند. پذیرش و تحمل سالمندان، به ویژه پدر و مادر سالمند و حفظ و نگهداری آنها با صبر و بردباری از مهمترین ویژگی های یک خانواده سالم و نرمال است، بهره مندی از تجربه های آنها و نیز مهرورزی و رفع مشکلات آنها، از جمله وظایفی است که جوانان در خصوص سالمندان بر عهده دارند تا بتوانند زندگی آینده خود را بر پایه مشارکت آنان پی ریزی کنند.
احترام به سالمندان در هر سنی ضروری می باشد. هنگامی که رابطه محترمانه ای میان نسل جدید و قدیم برقرار میشود، فرد سالخورده در خود احساس احترام و ارزشمندی می‌کند و همین امر سبب میشود که به اندوخته های گران‌بهای خود افتخار کند و هراسی از گفتن تجربیات خود برای نسل جدید نداشته باشد. ارتباط مستمر با سالمندان، کمک به حفظ سلامت جسمی و روانی آنان است.
ایجاد فرصت برای بیان تجربیات و احساسات توسط سالمند در درون خانواده حس ارزشمندی و مفید بودن را در آنها افزایش داده و به ارتقاء سطح سلامت روانی آنها کمک می‌کند. هنگامی که سالمند درک می کند که مورد توجه قرار گرفته است و تجربیات او ارزشمند محسوب میشود، انگیزه بیشتری برای زندگی کردن و خدمت کردن بدست می‌آورد و سبب میشود او فعالانه در عرصه اجتماع حضور یافته و سبب تسریع در روند رشد جامعه گردد.
فاصله نسل ها
از مسائل مهم عصر کنونی، فاصله میان جوانان و سالمندان است. مخالفت سالمندان با نسل جدید، به صورت بدبینی، تحقیر و گاه دشمنی و حمله است و مخالفت جوانان با آنها، به صورت مقاومت در برابر سالمندان و طغیان در برابر امر و نهی آنهاست. نوخواهی و تجددطلبی جوانان از یک سو، و پای بندی سالمندان به سنت ها از سوی دیگر، زمینه را برای درگیری ها و آسیب پذیری ها فراهم می کند. برای از میان بردن این فاصله و داشتن محیطی آرام و با صفا، باید دست جوان در دست سالمند قرار گیرد تا هر دو از وجود یکدیگر بهره برند. شناخت علل زمینه ساز ایجاد اختلافات، شناخت طبیعت دو نسل و انتخاب راه مناسب برای نزدیک کردن دو نسل به یکدیگر، در ایجاد این محیط آرام و باصفا بسیار مؤثر است.
مشکلات اجتماعی سالمندان
سالمندان نیاز به تأمین نیازهای اجتماعی دارند تا زندگی معناداری را تجربه کنند. ارتباطات اجتماعی، فعالیت‌های گروهی، و دسترسی به شبکه اجتماعی از نیازهای مهم آنها هستند. حمایت از فرصت‌های مشارکت اجتماعی، کلاس‌های آموزشی، و ارتباط با خانواده و دوستان، به بهبود روحیه و رضایتمندی افراد سالمند کمک می‌کند. نیازهای بارز اجتماعی سالمندان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- نیاز به حضور در دورهمی‌ها و مجامع مختلف
- نیاز به برقراری ارتباط با افراد غیر از اعضای خانواده
- نیاز به تحرک و احساس مفید بودن در سطح اجتماع
کلام آخر
اصلی‌ترین مشکلات اجتماعی سالمندان، مربوط به کناره گرفتن از سطح اجتماع و خانه نشینی میشود. هر چیزی که به این موضوع دامن بزند، به عنوان مشکلات سالمندان مطرح بوده و یکی از مهمترین نیازهای بارز اجتماعی سالمندان، پاسخ دادن به این کمبود است. شما باید به هر شکلی سالمند را از گوشه نشینی رها کرده و او را به ارتباطات اجتماعی بازگردانید