کارگاه سفالگری

سفالگری یکی از قدیمی‌ترین هنرهای دستی است که ریشه‌های آن به دوران پیش از تاریخ بازمی‌گردد. این هنر، نه تنها یک روش برای ساختن ظروف و اشیاء کاربردی بود، بلکه به عنوان وسیله‌ای برای بیان خلاقیت، فرهنگ و باورهای جوامع مختلف نیز عمل می‌کرد. شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که سفالگری به طور مستقل در نقاط مختلف جهان آغاز شده است.

سفالگری در دوران معاصر

در دوران معاصر، سفالگری همچنان به عنوان یک هنر زنده و پویا به فعالیت خود ادامه می‌دهد. هنرمندان سفالگر با استفاده از تکنیک‌های سنتی و نوین، آثار خلاقانه و متنوعی را خلق می‌کنند.

سفالگری به عنوان یک هنر و یک صنعت در جامعه امروزی شناخته می شود. امروزه، سفالگری هم به عنوان یک هنر فردی و هم به عنوان یک صنعت تولید انبوه مورد توجه قرار دارد.

سفالگری، یک میراث فرهنگی زنده

سفالگری نه تنها یک هنر دستی، بلکه یک میراث فرهنگی زنده است که داستان تمدن‌ها و فرهنگ‌های مختلف را در طول تاریخ روایت می‌کند. این هنر همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد و همواره در حال تغییر و تحول است.

مزایای سفالگری برای سالمندان از دیدگاه علمی:

تحقیقات در زمینه علوم اعصاب، روانشناسی سالمندی و کاردرمانی نشان داده است که فعالیت‌هایی مانند سفالگری می‌توانند تأثیرات مثبتی بر سلامت جسمی و روانی سالمندان داشته باشند. در اینجا به برخی از این مزایا با رویکرد علمی‌تر اشاره می‌کنیم:

1. بهبود عملکرد حرکتی و عصبی- عضلانی:

• تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف (Fine Motor Skills )

سفالگری نیازمند حرکات دقیق و هماهنگ انگشتان و دست‌ها است. تحقیقات نشان داده‌اند که این نوع فعالیت‌ها می‌تواند به تقویت عضلات کوچک دست و افزایش دقت و کنترل حرکتی کمک کند. این امر به ویژه برای سالمندانی که دچار ضعف عضلانی یا لرزش دست (ترومور) هستند، بسیار مفید است.

• هماهنگی چشم و دست (Visuomotor Coordination) فرآیند سفالگری مستلزم هماهنگی بین دیدن و حرکت دست است. مطالعات نشان داده‌اند که این نوع فعالیت‌ها می‌تواند به بهبود هماهنگی چشم و دست و تقویت مسیرهای عصبی مرتبط با آن کمک کند.
• افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل: حرکت مکرر مفاصل دست و انگشتان در حین سفالگری می‌تواند به حفظ و افزایش انعطاف‌پذیری آنها کمک کند و از سفتی مفاصل که در سالمندی شایع است، پیشگیری کند.
• تحریک حسی: لمس بافت‌های مختلف گل و ابزارها می‌تواند باعث تحریک حس لامسه شده و به بهبود آگاهی حسی و ادراک فضایی کمک کند.

2. ارتقاء سلامت روان و شناختی:

• کاهش استرس و اضطراب: مطالعات نشان داده‌اند که فعالیت‌های هنری مانند سفالگری می‌توانند سطح کورتیزول (هورمون استرس) را در بدن کاهش داده و باعث ایجاد حس آرامش و کاهش اضطراب شوند. تمرکز بر روی فرآیند خلاقانه سفالگری می‌تواند ذهن را از افکار منفی دور کرده و به ایجاد یک حالت ذهنی آرام و متمرکز کمک کند.
• افزایش خودکارآمدی و اعتماد به نفس: خلق یک اثر هنری و مشاهده نتیجه کار می‌تواند باعث ایجاد حس موفقیت و افزایش خودکارآمدی (باور به توانایی خود در انجام کارها) در سالمندان شود. این امر می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس و بهبود نگرش مثبت آنها نسبت به خود و توانایی‌هایشان کمک کند.
• تقویت عملکردهای شناختی: سفالگری نیازمند توجه، تمرکز و برنامه‌ریزی است. این نوع فعالیت‌ها می‌تواند به تقویت عملکردهای شناختی مانند حافظه کاری، توجه انتخابی و حل مسئله کمک کند. همچنین، سفالگری می‌تواند به تحریک نواحی مختلف مغز و بهبود ارتباط بین آنها کمک کند.
• جلوگیری از زوال شناختی: مطالعات نشان داده‌اند که شرکت در فعالیت‌های هنری و خلاقانه می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به زوال شناختی و آلزایمر کمک کند. این فعالیت‌ها می‌توانند باعث افزایش ذخیره شناختی (Cognitive Reserve) مغز شوند و به مغز کمک کنند تا در برابر آسیب‌های ناشی از افزایش سن مقاوم‌تر باشد.
• ایجاد حس معنا و هدف: سفالگری به سالمندان این فرصت را می‌دهد تا خود را به صورت خلاقانه بیان کنند و احساس کنند که همچنان می‌توانند چیزهای جدیدی یاد بگیرند و بسازند. این امر می‌تواند به ایجاد حس معنا و هدف در زندگی کمک کند و باعث افزایش انگیزه و رضایت از زندگی شود.
• کاهش احساس تنهایی و انزوا: شرکت در کلاس‌های گروهی سفالگری می‌تواند فرصتی برای برقراری ارتباط با افراد دیگر و ایجاد روابط اجتماعی باشد. این امر می‌تواند به کاهش احساس تنهایی و انزوا که در سالمندان شایع است، کمک کند.
• تقویت خلاقیت و تخیل: سفالگری به سالمندان این امکان را می‌دهد تا ایده‌های خلاقانه خود را به صورت عملی بیان کنند و از این طریق تخیل خود را تقویت کنند.